比较忙/ Bǐjiào máng/ Tương đối bận rộn, không có thời gian
比较忙/ Bǐjiào máng/ Tương đối bận rộn, không có thời gian
Bài thơ là nỗi niềm nhớ thương cuộc đời, nỗi đau chia tay của tác giả trước sự vô thường, ngắn ngủi của cuộc đời sau lễ Vu Lan báo hiếu. Bài thơ chất chứa sự chân thành về cuộc sống.
Tác giả: Án Thù (晏殊 – Yàn Shū).
绿杨芳草长亭路, Lǜ yáng fāng cǎo chángtíng lù, 年少抛人容易去。 Niánshào pāo rén róngyì qù. 楼头残梦五更钟, Lóu tóu cán mèng wǔ gēng zhōng, 花底离愁三月雨。 Huā dǐ líchóu sān yuè yǔ.
无情不似多情苦, Wúqíng bù shì duōqíng kǔ, 一寸还成千万缕。 Yīcùn hái chéng qiān wàn lǚ. 天涯地角有穷时, Tiānyá de jiǎo yǒu qióng shí, 只有相思无尽处。 Zhǐyǒu xiāngsī wújìn chù.
Lục dương phương thảo trường đình lộ, Niên thiếu phao nhân dung dị khứ. Lâu đầu tàn mộng ngũ canh chung, Hoa để ly sầu tam nguyệt vũ.
Vô tình bất tự đa tình khổ, Nhất thốn hoàn thành thiên vạn lũ. Thiên nhai địa giác hữu cùng thì, Chỉ hữu tương tư vô tận xứ.
Lục dương phương thảo trường đình lộ, Niên thiếu phao nhân dung dị khứ. Lâu đầu tàn mộng ngũ canh chung, Hoa để ly sầu tam nguyệt vũ.
Vô tình bất tự đa tình khổ, Nhất thốn hoàn thành thiên vạn lũ. Thiên nhai địa giác hữu cùng thì, Chỉ hữu tương tư vô tận xứ.
Liễu xanh cỏ ngát hương ngoài lộ, Tuổi trẻ ra đi đâu có khó. Trên lầu trằn trọc suốt năm canh, Ly biệt tháng ba hoa ướt rũ.
Vô tình nào khổ tựa đa tình, Một tấc tơ lòng muôn vạn mớ. Chân trời mặt đất còn chia ngăn, Chỉ có nhớ nhau không hạn chỗ. (Nguồn: Bản dịch của dịch giả Nguyễn Đương Tịnh)
Tương Tư là bài thơ sáng tác trong bối cảnh thời gian nhà Đường nói về tình yêu với ngôn ngữ giản dị, những câu hỏi tự nhiên mà chất chứa bao niềm thầm thương chộm nhớ.
Tác giả: Vương Duy (王维 – Wáng Wéi), thời Đường.
红豆生南国, Hóng dòu shēng nán guó, 春来发几枝? Chūn lái fā jǐ zhī? 愿君多采撷, Yuàn jūn duō cǎi xié, 此物最相思! Cǐ wù zuì xiāng sī!
Hồng đậu sinh nam quốc, Xuân lai phát kỷ chi. Nguyện quân đa thái hiệt, Thử vật tối tương tư.
Nước nam sinh đậu đỏ, Xuân về nở cành xinh. Chàng ơi hái nhiều nhé, Nhớ nhau tha thiết tình! (Người dịch: Hải Đà)
Quan Thư là một bản tình ca miêu tả tình yêu nam nữ. Với lòi thơ đẹp, sử dụng âm đôi và lặp từ tốt, làm tăng vẻ đẹp âm vị của bài thơ và sự sinh động của văn nhân vật và từ tượng thanh.
关关雎鸠、 Guān guān jū jiū, 在河之洲。 Zài hé zhī zhōu. 窈窕淑女、 Yǎotiǎo shūnǚ, 君子好逑。 Jūnzǐ hǎo qiú.
Quan quan thư cưu, Tại hà chi châu. Yểu điệu thục nữ, Quân tử hảo cầu.
Đôi chim thư cưu hót hoạ nghe quan quan, Ở trên cồn bên sông. Người thục nữ u nhàn, Phải là lứa tốt của bậc quân tử (vua).
Chim thư cưu họa tiếng Hót trên cồn bãi sông Như cô gái dịu hiền Sánh đẹp đôi quân tử. (Hoàng Nguyên Chương dịch)
Thơ: 屋上春鸠鸣, 村边杏花白. 持斧伐远扬, 荷锄觇泉脉. 归燕识故巢, 旧人看新历. 临觞忽不御, 惆怅远行客.
Phiên âm:wūshàng chūn jiū míng,cūn biān xìng huā bái.chí fǔ fá yuǎnyáng,hè chú chān quán mài.guī yàn shì gù cháo,jiù rén kàn xīn lì.lín shāng hū bù yù,chóuchàng yuǎn xíng kè.
Dịch nghĩa:Xuân cưu kêu mái nhà Hạnh trắng vườn đơm hoa Rìu chặt cành xa vướng Cuốc khai mạch suối ra Én về hay tổ cũ Lịch mới người xem qua Rót rượu mà chưa uống Nghĩ thương người chốn xa
Bài thơ diễn tả nỗi nhớ nhà, nỗi nhớ quê hương da diết của tác giả. Nỗi nhớ quê hương là tình cảm chung muôn thuở của loài người. Dù là người lang thang, cơ nhỡ, người vô gia cư, người nhập cư thì xa quê đều sẽ nhớ quê nhà da diết.
长江悲已滞, Chángjiāng bēi yǐ zhì, 万里念将归。 Wànlǐ niàn jiāng guī. 况属高风晚, Kuàng shǔ gāo fēng wǎn, 山山黄叶飞。 Shān shān huángyèfēi.
Trường Giang bi dĩ trệ, Vạn lý niệm tương quy. Huống thuộc cao phong vãn, Sơn sơn hoàng diệp phi.
Nỗi thương đau đã lắng đọng trên sông Trường Giang, Ở nơi xa muôn dặm mong nhớ lúc trở về. Huống hồ đương lúc cuối thu, Lá vàng tung bay trên núi non trùng điệp.
Trường Giang sầu lắng trong lòng, Đường xa muôn dặm nhớ mong ngày về. Chiều buông gió lộng lê thê, Lá vàng quanh núi bốn bề tung bay. (Hải Đà dịch)
Tương Tư Khúc là một bài thơ diễn tả cuộc sống ẩn sĩ nhàn nhã của tác giả, ngoài ra còn phản ánh những khó khăn cuộc sống nhân dân thời gian nhà Đường.
Tác giả: Đới Thúc Luân (戴叔伦 – Dài Shū Lún), thời Đường.
高楼重重闭明月, Gāo lóu chóng chóng bì míng yuè, 肠断仙郎隔年别。 Cháng duàn xiān láng gé nián bié. 紫萧横笛寂无声, Zǐ xiāo héng dí jì wú shēng, 独向瑶窗坐愁绝。 Dú xiàng yáo chuāng zuò chóu jué. 鱼沉雁杳天涯路, Yú chén yàn yǎo tiān yá lù, 始信人间别离苦。 Shǐ xìn rén jiān bié lí kǔ. 恨满牙床翡翠衾, Hèn mǎn yá chuáng fěi cuì qīn, 怨折金钗凤凰股。 Yuàn zhé jīn chāi fèng huáng gǔ. 井深辘轳嗟绠短, Jǐng shēn lù lú jiē gěng duǎn, 衣带相思日应缓。 Yī dài xiāng sī rì yīng huǎn. 将刀斫水水复连, Jiāng dāo zhuó shuǐ shuǐ fù lián, 挥刃割情情不断。 Huī rèn gē qíng qíng bù duàn. 落红乱逐东流水, Luò hóng luàn zhú dōng liú shuǐ, 一点芳心为君死。 Yī diǎn fāng xīn wèi jūn sǐ. 妾身愿作巫山云, Qiè shēn yuàn zuò wū shān yún, 飞入仙郎梦魂里。 Fēi rù xiān láng mèng hún lǐ.
Cao lâu trùng trùng bế minh nguyệt, Trường đoạn tiên lang cách niên biệt. Tử tiêu hoành địch tịch vô thanh, Độc hướng dao song toa sầu tuyệt. Ngư trầm nhạn diểu thiên nhai lộ, Thủy tín nhân gian biệt ly khổ. Hận mãn nha sàng phí thúy khâm, Oán chiết kim thoa phụng hoàng cổ. Tỉnh thâm lộc lư ta cảnh đoản, Y đới tương tư nhật ưng hoãn. Tương đao phá thủy thủy phục liên, Huy nhẫn cát tình tình bất đoạn. Lạc hồng loạn trục đông lưu thủy, Nhất điểm phương tâm vị quân tử. Thiếp thân nguyện tác Vu Sơn vân, Phi nhập tiên lang mộng hồn lý.
Lầu cao lớp lớp che trăng sáng, Đau lòng vì suốt năm xa cách chàng. Tiêu im sáo lặng không nghe tiếng, Một mình ngồi buồn nhìn ra song cửa ngọc. Cá lặn chim bay chân trời góc biển, Biệt ly không được tin thư thật khổ. Oán đầy giường ngà chăn phí thúy, Giận bẻ gãy kim thoa phượng hoàng. Giếng sâu ròng rọc than giây ngắn, Ngày trôi chậm, xiêm y cũng nặng tương tư. Dùng dao chém nước nước liền trở lại, Cầm kéo cắt tình tình không chịu đứt. Hồng rụng tơi bời theo dòng nước chảy về đông, Một tấm tình son vì người mà tàn lụi. Thiếp nguyện làm mây núi Vu (Sơn), Bay nhập vào giấc mộng trong hồn chàng.
Mảnh trăng thanh lầu cao che khuất Lòng đau vì xa cách nhiều năm Tiếng tiêu điệu sáo lặng im Một mình buồn bã ngóng nhìn phương xa Bên chân trời chim bay cá lặn Mòn mỏi vì âm tín không về Chiếu chăn hờn oán não nề Kim thoa bẻ gãy lời thề còn đâu Giếng nước sâu mà giây thì ngắn Xiêm y buồn người chẳng điểm trang Dùng dao chém nước nước liền Kéo kia cắt đứt mối tình được không? Theo dòng nước loạn hồng trôi mãi Tấm tình em một phiến vì chàng Xin làm mây núi Vu Sơn Nhập sâu vào cõi mộng hồn người thương. (Phan Lang Dịch)
Bài thơ này là một mốt tình buồn giữa Tư Mã Tương Như và Trác Văn Quân thời Tây Hán. Một chuyện tình vượt qua bao rào cản nhưng lại có cái kết cục thảm khốc đến bi thương.
Tác giả: Trác Văn Quân (卓文君 – Zhuō Wén Jūn), thời Tây Hán.
皑如山上雪, Ái rúshān shàng xuě, 皎若云间月。 Jiǎo ruò yún jiān yuè. 闻君有两意, Wén jūn yǒu liǎng yì, 故来相决绝。 Gù lái xiāng jué jué. 今日斗酒会, Jīnrì dǒujiǔ huì, 明旦沟水头。 Míng dàn gōu shuǐtóu. 躞蹀御沟上, Xiè dié yù gōu shàng, 沟水东西流。 Gōu shuǐ dōngxī liú.
Ngai như sơn thượng tuyết, Kiểu nhược vân gian nguyệt. Văn quân hữu lưỡng ý, Cố lai tương quyết tuyệt. Kim nhật đấu tửu hội, Minh đán câu thủy đầu. Tiệp điệp ngự câu thượng, Câu thủy đông tây lưu.
Trắng như tuyết trên núi, Sáng như trăng ở trong mây. Nghe lòng chàng có hai ý, Nên thiếp quyết cắt đứt. Ngày hôm nay nâng chén sum vầy, Sớm mai đã đưa tiễn nhau ở bên sông. Đi lững thững trên dòng nước, Nước cứ chảy xuôi mãi từ đông về tây (mà không quay về).
Trắng như tuyết trên núi, Sáng tựa trăng giữa mây. Nghe lòng chàng hai ý, Thiếp đành đoạn tình này. Hôm nay chén sum họp, Đầu sông tiễn sớm mai. Lững thững theo dòng nước, Nước mãi chảy đông tây. (Nguồn: Thivien.net)
Thu Phong Từ là một mùa thu buồn trong tình cảnh này khiến nhà thơ buồn bã, bơ vơ – Không muốn tách rời và nỗi nhớ mong trong lòng khiến nhà thơ tiếc nuối buổi đầu quen biết.
Tác giả: Lý Bạch (李白 – Lǐ Bái), thời Thịnh Đường.
秋风清, Qiūfēng qīng, 秋月明。 Qiūyuè míng. 落叶聚还散, Luòyè jù hái sàn, 寒鸦栖复惊。 Hán yā qī fù jīng. 相思相见知何日? Xiāngsī xiāng jiàn zhī hé rì? 此时此夜难为情。 Cǐ shí cǐ yè nánwéiqíng.
Thu phong thanh, Thu nguyệt minh. Lạc diệp tụ hoàn tán, Hàn nha thê phục kinh. Tương tư, tương kiến tri hà nhật? Thử thì thử dạ nan vi tình.
Gió thu thanh, Trăng thu sáng. Lá rụng lúc tụ lúc tán, Quạ lạnh đang đậu bỗng rùng mình. Nhớ nhau không biết ngày nào gặp? Lúc ấy đêm ấy chan chứa tình.
Gió thu lành, Trăng thu thanh. Lá rơi tụ lại tán, Quạ lạnh chợt rùng mình. Thương nhớ, biết bao giờ mới gặp ? Lúc này đêm ấy ngẩn ngơ tình. (Nguồn: Đường thi tuyển dịch, NXB Thuận Hóa, 1997)
Xem thêm: Top 11 diễn đàn tiếng Trung chất lượng nhất.